صفایی نراقی کاشانی
صفایی نراقی کاشانی، ملااحمد، فرزند ملامهدی، محمدمهدی بن ابیذر (۱۱۸۵- ۱۲۴۴ یا ۱۲۴۵ ق) عالم دینی، فقیه اصولی، محدث، رجالی، منجم، ریاضیدان، مدرس، ادیب و شاعر و متخلص به «صفایی» است. وی جامع علوم معقول و منقول بود. در نراق از توابع کاشان به دنیا آمد. مقدمات را نزد پدرش فرا گرفت. سپس به همراه پدر به عراق رفت و در نجف از محضر سیّدمهدی بحرالعلوم و شیخ جعفر کاشفالغطاء و در کربلا از محضر میرزامهدی شهرستانی و آقامحمد باقر بهبهانی اسنفاده نمود تا به مرتبۀ اجتهاد رسید و خود به بحث و تدریس پرداخت. سپس به نراق کاشان بازگشت و عهدهدار ریاست و مرجعیت دینی شد. وی از پدرش و سیّدبحرالعلوم و شیخ جعفر کاشفالغطاء و به واسطۀ پدرش از ملامحمد باقر مجلسی روایت مینموده است. شیخ مرتضی انصاری و سیّدمحمد شفیع جاپلقی و بسیاری دیگر از بزرگان از شاگردان وی بودند. صفایی در نراق به بیماری وبا درگذشت، پیکرش به نجف منتقل و در صحن مرتضوی به خاک سپرده شد. از آثارش میتوان مناهج الوصول الی علم الاصول یا مناهج الاحکام؛ مستند الشیعة فی احکام الشریعة، در فقه؛ وسیلة النجاة؛ مفتاح الاصول و مصباح الاحکام؛ در اصول فقه؛ تنقیح الفصول در شرح تجرید الاصول پدرش، ملامهدی نراقی؛ اساس الاحکام؛ اسرار الحج؛ عوائد الایام، در قواعد اصولی و فقهی، به فارسی؛ الخزائن، به سبک کشکول، در تتمیم کتاب مشکلات العلوم پدرش به فارسی؛ سیفالامة و برهانالملة در رد پادری نصرانی، به فارسی؛ رسالۀ منجزات المریض؛ مثنوی طاقدیس؛ دیوان شعر را نام برد.
اثرآفرینان (۶ /۳۲).